Nie spadnij w przepaść
To wyjątkowy kraj na całej Litwie. Tutaj powiedziane słowa nieprzyjacieliu „spadnij w przepaść“, mogą się spełnić w sensie dosłownym… Ponieważ możesz po prostu wziąć i spadnąć w przepaść! Kiedy wody gruntowe wypłukują w głębi nachodzących się rozpuszczalnych warstw gipsu, wapienia, dolomitu, kredy lub soli, ziemie zapada – tworzą się zapaści krasowe, zwane zapadlinami. Na tym obszarze jest już około 9 tysięcy i stale się powiększają!
Wycieczkę rozpoczniemy od Poswola (Pasvalys). Te miasto słynie z rzeźb. Jedną z najbardziej wesołych jest muzyk Antanėlis. Antanėlis, który stał się legendą Poswola, jest dziwnym muzykiem mostu Lėvuo. Dotykając jego prawej ręki, opowiada o najpiękniejszych miejscach Poswola. A dotykając lewej ręki, poznamy legendę o Antanėlisie. A gdy dotkniesz się do jego guzika, usłyszysz wiersz o starym moście Lėvuo czytany w dialekcie paswalskim.
Tak zwany herold narodu, popularny poeta Bernardas Brazdžionis, jest również uwieczniony na rzeźbie w swojej ojczyźnie. Kilka lat temu miasto zostało ozdobione pomnikiem wielkiego księcia litewskiego Zygmunta Augusta. To właśnie ten władca Litwy, który rozsławił Poswol w XVI wieku (w 1557 roku), gdy podpisał z Zakonem Kawalerów Mieczowych tzw. Traktat pozwolski, których celem było zapobieżenie zagrożeniu ze Wschodu.
Podziwiając XVIII-wieczny kościół św. Jana Chrzciciela w Poswolu, kierujemy się w stronę Muzeum Młynarstwa w Poswolu. Pod otwartym niebem znajduje się około 400 eksponatów: 300 – połowek kamieni młyńskich, 66 – kamieni wklęsłe, 7 – kamienie ze śladami „stóp“, 1 – kamień granicznik. Przecież nie każdego dnia tyle kamieni i ich wyrobów można zobaczyć w jednym miejscu!
Kontynuujemy naszą podróż w tak zwanym mieście książąt Radziwiłłów – Birżanach (Biržai). To najbardziej wysunięte na północ terytorium Litwy, położone niedaleko Łotwy. Birżanie czasami żartują, że częściej odwiedzają Rygę niż Wilno, bo jest im bliżej. W mieście znajduje się najstarszy staw na Litwie, który od dawna nazywany jest prawdziwym jeziorem – Širvėna, w którym książęta uprawiali kotewkę orzech wodny (lot.Trapa natans), który na Litwie już zniknął.
Region ten słynie z krasowych obniżeń, a najsłynniejszym z nich jest Jaskinia Krowia. Jest to najsłynniejszy i najlepiej zbadany zabytek geologiczny północnej Litwy. Speleolodzy uważają, że ma około 200 lat. Jego średnica wynosi 10-12 metrów, głębokość – około 12,6 m. W dnie wykopu znajduje się otwarty otwór. Legenda głosi, że w miejscu obecnego zawalenia była kiedyś zagubiona krowa, a na skale pozostał tylko koniec łańcucha…
Sprawdzimy nasze siły, wspinając się na 32-metrową wieżę widokową Kirkilai. Wspinaczka na wieżę widokową oferuje niesamowite widoki – 30 wypełnionych wodą lejów krasowych zwanych jeziorami rezerwatu Kirkilai. Czasami, w określonych warunkach, latem zmieniają kolor. A forma wieży przypomina kajak lub tonącą łódź.
Zwiedzimy jedyną na Litwie XVI-wieczną fortecę bastionową typu włoskiego – Zamek w Birżach. Twierdza i miasto tworzyły jeden kompleks obronny, w którym toczyło się wiele bitew. Ludzi od zawsze kusiły legendy, zwłaszcza związane z miłością. Mówi się, że mury słynnej twierdzy strzegą straszliwej tajemnicy jej długowieczności – budowę zamku nakazał dowódca sił zbrojnych Wielkiego Księstwa Litewskiego, słynny żołnierz Krzysztof Radziwiłł zw. Piorunem (Kristupas Radvila Perkūnas), który rządził w Birżach. Gdy budowa zamku dobiegała końca, jeden i ten samy południowo-wschodni kant zamku ciągle się rozwalał. Rozwalał się kilka razy, jakby był zaczarowany. Budowniczowie zamku postanowili zasięgnąć rady eremity, który w zwyczaju swoich rodziców nadal czcił Pioruna. Starzec poradził, aby zatrzymać parę nowożeńców wracających z kościoła w pełni księżyca i zabrać ich do zaczarowanego zakątka zamku. Jeśli młody człowiek dobrowolnie zgodzi się zamurować w tym kącie ze względu na ojczyznę i jeśli panna młoda nie oddzieli się od męża, zamurować ich oboje. Kto wie, może ktoś będzie w stanie odnaleźć zamurowaną parę? ..
Tym, którzy nie chcą opuszczać pięknego zamku w Birżach, proponujemy udział w programach edukacyjnych. W nich poznasz życie pałacu książąt, dawne tradycje piwowarskie tego regionu oraz nauki wojskowe XVI – XVII wieku.
Pojedziemy w stronę jeziora Širvėna, gdzie przejdziemy najdłuższy most dla pieszych na Litwie, którego długość wynosi nawet 525 m! Jezioro Širvėna jest najstarszym sztucznym zbiornikiem wodnym na Litwie, powstałym w XVI wieku przez spiętrzenie dwóch rzek przepływających przez Birże i ochronę twierdzy oraz dostępu do miasta.
Region Birżów słynie nie tylko z lejów, ale także z piwa. Podczas zwiedzania browaru dowiesz się, jak produkuje się piwo – od mielenia słodu po naklejenie etykiety na butelkę. Po przekonaniu się, czym jest brzeczka i słód, udasz się do muzeum, gdzie zobaczysz, gdzie „Rinkuškiai“ rozpoczęło swoją działalność w 1991 roku, a także zatrzymasz się w starożytnej autentycznej stodole i dowiesz się, jakie tradycje piwowarskie trzymali się piwowarów przy produkcji piwa wiele lat temu. Wycieczkę zwieńczy degustacja piwa z Birżach!
Lub
Młodym podróżnikom proponujemy wizytę w parku rozrywki Kirkilas. Oto dom grawitacyjny. Jest to zdecydowanie drapieżnik mózgu, który nawet zaskoszy tych, którzy wierzą w prawa fizyki, ponieważ mózg i oczy wyciągają nieświadome wnioski o tym, czy stoisz na płaskiej, czy pochyłej powierzchni. Nikt nie może uwierzyć w to, co widzi, dopóki tego nie doświadczy. I to nie wszystko!
