Odkryj miasto słońca Szawle i okolice
Szawle to czwarte pod względem liczby ludności miasto na Litwie, często nazywane Miastem Słońca, a czasem wręcz rowerową stolicą. Słynie z jedynego w kraju Muzeum Rowerów, willi Chaima Frenkla, litewskiej fabryki cukierków „Rūta“ i nie tylko.
Naszą znajomość z tym regionem zaczynamy od dworu w Burbiszkach (Burbiškis), który stał się najbardziej znany od odbywającego się tu Święta Kwitnących Tulipanów. W parku krajobrazowym dworu dworskiego o powierzchni 28 ha znajdują się imponujące stawy z aż 15 wyspami. Zabudowania dworskie zaprojektowano tak, aby tworzyły duży, zamknięty dziedziniec, przypominający w ten sposób twierdzę. Park jest bogaty w dzieła rzeźbiarza Kazimierasa Ulianskasa: pomnik poety Adama Mickiewicza (zbudowany w 1911 r.), pomnik Wielkiego Księcia Litewskiego Witolda (zbudowany w 1912 r.), Wspaniałe bramy parku, most lwów. W parku są ścieżki, wyspy stawowe połączone są aż 12 mostami, przejdźmy się!
Kontynuujemy podróż na Górę Krzyży. W średniowieczu stał na tym wzgórzu drewniany zamek, który został zniszczony przez wojska inflanckie i przez wiele stuleci było ono nagie. W połowie XIX wieku na kopcu zwanym popularnie Wzgórzem Zamkowym, zaczęto stawiać krzyże. Miejscowi mówią, że pierwsze krzyże zostały przyniesione prosząć do Boga o zdrowie. Według innych przekazów, niesienie krzyżów na górę rozpoczęła się w 1863 roku czcić pamięc poległych w powstaniu. Po stłumieniu powstania władze carskie zakazały przynosić krzyży – osoby, na których zagrodach były krzyże, zostały ukarane, a krzyż zburzony. Pobożni nie zamierzali przestawać przynosić krzyży, ale wybrali bardziej odległe miejsce, takie jak Wzgórze Krzyży. Tak więc Góra Krzyży jest także znakiem siły wiary, która pokonuje wszelkie przeszkody. Najważniejszym wydarzeniem w historii Góry Krzyży, które rozsławiło go na całym świecie, była wizyta Papieża Jana Pawła II w 1993 roku. Ojciec Święty modlił się na Górze Krzyży, ofiarował mszą świętą w kaplicy wzniesionej na wzgórzu i skierowana do ogromnego tłumu zgromadzonych wiernych. Dzisiaj policzono tu ponad 100 000 krzyżyków!
Śpieszymy do miasta Słońca – Szawle, w których ocalała willa Chaima Frenkla, jednego z najbogatszych przemysłowców XIX i XX wieku. Wdrożono w niej wszystkie nowinki techniczne początku XX wieku: wodociąg, centralne ogrzewanie, prąd, telefon. A dziś jest to wyjątkowa miejscowość w Szawlach. Wyjątkowy, jeden z nielicznych nowoczesnych obiektów architektonicznych na Litwie początku XX wieku, którego fasada przeplata elementy różnych stylów, autentyczne wnętrze urzeka zachowaną drewnianą dekoracją, ozdobnymi sztukateriami i fragmentami imponujących fresków.Ekspozycje willi przedstawiają kulturę dworów prowincji litewskiej i międzywojennego miasta Szawle, a także dziedzictwo żydowskie. Obok willi pospacerujemy po nowoczesnym parku.
Nadszedł czas, aby zwiedzić Muzeum Czekolady „Rūta“. Podczas wycieczki staje się jasne, gdzie rosną „czekoladowe drzewa”, jak wytwarzali czekoladę Majowie i Aztekowie oraz jak zmieniały się tradycje jej spożywania na przestrzeni wieków. Usłyszymy również o pierwszych litewskich fabrykach czekolady i najdłużej działającej fabryce cukierków w kraju „Rūta“. W muzeum nie brakuje interaktywnych zajęć: można też robić zdjęcia. Wyślij swoje zdjęcie pocztą e-mail, utwórz opakowanie cukierków lub zagraj w różne gry związane z czekoladą.
Szawle są nierozerwalnie związane z rowerami. Czasami nazywane są także stolicą tego pojazdu. Fabryka rowerów i silników w Szawlach „Vairas“ działa tu od wielu lat. Zwiedźmy jedyne Muzeum Rowerów (Dviračių muziejus) w kraju. Muzeum nadal prezentuje całą historię rozwoju roweru od XVIII wieku aż do tych dni. Wśród najciekawszych eksponatów, które zobaczymy – Litewski rower wykonany w Žagarė pod koniec XIX wieku; trójkołowy dziecięcy z żelaza itp.
Z Szawel udajemy się do dworu w Kurtowianach (Kurtuvėnai). Jest to jeden z najstarszych dworów na Litwie, pochodzący z XV – XVI wieku. Na początku XX wieku dwór w Kurtowianach był nie tylko gospodarczym, ale i kulturalnym centrum regionu. Povilas Višinskis uczył tu dzieci, zwiedzali go pisarze Jonas Biliūnas, Žemaitė, Šatrijos Ragana. Przez dwór w Kurtowianach przebiegały drogi kolporterzy książek. Obecnie najcenniejszym budynkiem w Kurtowianach jest uniklana XVIII-wieczna barokowa drewniana stodoła.
Znajomość tego regionu kończymy specjalną degustacją szynki. A co za nieoczekiwana ciekawostka – tu na nas czeka przysmak. To jedyna szynka dojrzewająca na Litwie przez pięć dni! W trakcie badań zebrano receptury tradycyjnych potraw z tego regionu. A jedną z najciekawszych jest ta szynka dojrzewająca w ciągu pięciu dni, przygotowywana od dawna podczas wielkich świąt. Pospieszmy się, aby spróbować szynki!
LUB
Znajomość tej krainy zakończymy w Muzeum Żywych Koni. Stajnia koni w Kurtowianach położona jest w zacisznej okolicy, otoczonej imponującą przyrodą, ale jednocześnie toczy się tu własne życie – w stadninie żyje ponad 30 koni. A to, co wybierzemy, zależy tylko od nas – czy lekcję jazdy konnej, a może przejażdżka autentycznym powozem?