Dzukowie zamieszkujące tereny piaszczyste
Jeśli nie grzyby i jagody…
Chociaż Dzukia nie może pochwalić się urodzajnością swoich ziem, ale tu mieszkające ludzie – swoją szczerością i gościnnością nie mogą się nikomu poddać. Malownicza przyroda tego regionu przyciąga wielu podróżników, którzy się tu zagubili. Słynne powiedzenie ludowej mądrości „Jeśli nie grzyby, a nie jagody…” doskonale opisuje ten region – jest bogaty w produkty leśne, co przyciąga turystów z całej Litwy. Jadąc po Dzukii, gdzie nie spojrzysz – wszędzie sosny: na szczytach wydm i zboczach dolin rzecznych, falistych równinach i bagnach. Ale są nie tylko sosny, ale także szybko płynące zimne rzeki i strumienie, jeziora lśniące wśród lasów.
Mieszkańcy w południowej części Dzukii nazywają się „šiliniai”, które nazywają siebie dzukami zamieszkujące tereny piaszczyste. Marcinkańce (Marcinkonys), Mančiagirė, Zerwiny (Zervynos), Mustejka (Musteika) – stare wsie Dzūkii. Przetrwały tu stare tradycje i zwyczaje, niepowtarzalny styl życia i tradycyjne rzemiosło. Co najważniejsze, mieszkają tu szczerzy, prości ludzie, którzy zachowali zwyczaje swoich przodków.
Naszą wycieczkę zaczniemy od otoczonej lasem wsi Zerwiny. Wolnostojąca wieś uliczna, składająca się z 48 zagród, zachowała układ i osobliwości architektoniczne ukształtowane w XVIII – XIX wieku. W tej miejscowości oprócz wyjątkowej architektury zobaczymy krzyże w Zerwinach, udekorowane białymi fartuchami – to stara tradycja dekoracji krzyża w tej wsi wciąż żywa.
Będziemy kontynuować wycieczkę do pomnika źródła przyrody „Oko Uły”. Od czasów starożytnych Litwini nadawali źródlanej wodzie szczególną moc. Mieszkańcy okolicznych wiosek używali wodę do picia i leczenia, wierząc, że jest to naprawdę niezwykła woda. W niej ciągle tryska piasek spowodowany silnym przepływem wody – według miejscowych „šalcinis alma”.
Później odwiedzimy największą wioskę na Litwie – Marcinkańce (Marcinkonys). W starożytności wioska była otoczona ogromnymi lasami, w których polowali wielcy książęta litewscy – Witold, Jagiełło i inni. Obecnie mieszkańcy tej największej litewskiej wioski zajmują się produktami leśnymi, agroturystyką i rzemiosłem.
Zwiedzimy zagrodę Liny Černiauskienė położoną we wsi Kapiniszki (Kapiniškės) niedaleko Marcinkańców nad brzegiem potoku Skroblus. Przez podwórko przepływa strumień Skroblus, po drugiej stronie domu wzgórze i dolina otoczone lasem. Tutaj zanurzymy się w degustację i edukację kulinarnego dziedzictwa, podczas której zapoznamy się z subtelnościami produkcji babki gryczanej, a później będziemy mieli możliwość ją spróbować.
ARBA
Vykstame į Drevinės bitininkystės ekspoziciją Musteikos kaime. Čia rasime senovinių kelminių avilių bityną, o aplinkinių miškų drevėse apsigyvenusias bitės. Dabar bityne galima pamatyti, kaip kelminiuose aviliuose prižiūrimos bitės, kaip tvarkomas medus ir vaškas. Taip pat galima pamatyti, kaip daromi kilminiai aviliai, nedideli aviliai – vabikai, skirti bičių spiečiams vilioti. Bityne galima išbandyti ne vieną amatą..
LUB
Pojedziemy na ekspozycję bartnictwa we wsi Mustejka. Znajdziemy tu ula prastarych uli pniakowych i pszczół żyjących w lasach okolicznych. Teraz w pasiece można zobaczyć, jak opiekuje się pszczołami w ulach na pniakach, jak obchodzi się z miodem i woskiem. Można również zobaczyć, jak powstają rodzime ule, małe ule – wabiki, do wabienia pszczół. W pasiece można spróbować wielu rzemiosł.
Wycieczkę w rejonie Dzukii zakończymy zwiedzając największe wysokie bagno na Litwie – Čepkeliai. Te wyjątkowe miejsce najlepiej poczujesz podążając szlakiem poznawczym. Na tym szlaku zobaczymy bagno Čepkeliai, wydmy porośnięte lasami sosnowymi, zapoznamy się z roślinnością bagien i lasów. Bagno Čepkeliai zobaczymy z wieży widokowej. Z wieży otwiera się panorama na tereny bagien i niepowtarzalny krajobraz tej miejscowości.
Dzisiejsza wycieczka rozpocznie się ze wsi Zerwiny. Wtedy zwrócimy się do „Oka Uły”. Później zwiedzimy największą wioskę na Litwie – Marcinkańce. Następnie we wsi Kapiniszki odbędzie się degustacja i edukacja dziedzictwa kulinarnego, podczas których zapoznamy się z produkcją babki gryczanej lub pojedziemy na ekspozycję bartnictwa we wsi Mustejka. Wycieczkę zakończymy zwiedzając bagno Čepkeliai.
